Postzegelmarkt
De Postzegelmarkt is een klein pleintje op het zuidelijke deel van de Nieuwezijds Voorburgwal. In de 16e eeuw heette dit de Deventer Houtmarkt, waar hout werd afgeleverd en verhandeld. In de 17e en 18e eeuw diende deze kade als bloemenmarkt (de Nieuwezijds Voorburgwal was toen nog water — hij werd gedempt rond 1884). Hoewel iedereen in Amsterdam dit de Postzegelmarkt noemt, is dat niet de officiële naam.

Postzegelmarkt op de Nieuwezijds Voorburgwal, gezien naar het zuiden (juni 2022).
Het zuidelijke deel van de Nieuwezijds Voorburgwal is gerenoveerd en heringericht als onderdeel van het project Oranje Loper, dat alle straten en bruggen omvat tussen de Raadhuisstraat en het Mercatorplein. Het noordelijke deel van de Nieuwezijds Voorburgwal, tussen de Dam en het Centraal Station, wordt nu aangepakt en zou in de zomer van 2024 klaar moeten zijn. Het hele project is — naar verwachting — in 2026 klaar.

Werk aan de herinrichting van de Postzegelmarkt in 2021 (mei 2021).
Nadat de renovaties hier in juni 2022 klaar waren, was dit ooit grijze stukje een klein groen parkje geworden, met een kinderspeelplaats en een ondergrondse wateropslag voor overvloedig regenwater. De postzegelverzamelaars en handelaren zijn weer terug op wat de laatste 75 jaar hun favoriete plekje was.

Postzegelmarkt, kijkend naar het noorden. Op de achtergrond het voormalige hoofdkantoor van dagblad De Telegraaf (juni 2022).
Bloemmarkt
Rond 1800 heette dit deel van de kade langs de voormalige gracht van de Nieuwezijds Voorburgwal de Sint Luciënwal, waar een bomen- en bloemenmarkt werd gehouden.

Links de Bloemmarkt in 1759, kijkend naar het huidige paleis op de Dam, de Nieuwezijds Voorburgwal nog een gracht, op een tekening van Jan de Beijer (1703-1780) (Stadsarchief Amsterdam).
Nadat de Nieuwezijds Voorburgwal in 1884 was gedempt, werd de bloemenmarkt verplaatst naar zijn huidige locatie op het Singel, tussen het Koningsplein en het Muntplein.

De Bloemmarkt op de Sint Luciënwal rond 1800. Gravure van J.P. Visser Bender naar een tekening van J. Cats (Rijksmuseum).
Postzegelmarkt
Op woensdagen en zaterdagen (tussen 11:00 en 16:00) is hier een kleine verzamelaarsmarkt voor postzegels, munten en medailles. Postzegels verzamelen was in Europa lange tijd een populaire hobby, maar de markt voor postzegels is sinds het midden van de jaren 1980 flink ingestort. In de nabijgelegen Rosmarijnsteeg is er nog een speciaalzaak voor zegels, munten en bankbiljetten. Ooit waren er heel veel kleine postzegelhandels, maar de meeste zijn nu verdwenen.

Postzegelmarkt op de Nieuwezijds Voorburgwal tussen de Rosmarijnsteeg en de Wijdesteeg in 1979, op de achtergrond Theater Tingel Tangel (nu Betty Asfalt Complex) (Stadsarchief Amsterdam).
De postzegelhandelaren hebben een unieke positie in de straathandel in Amsterdam: ze staan op een niet-officiële handelsplek, getolereerd maar niet gereguleerd, hun plekken meer door traditie bepaald, vergelijkbaar met de boekverkopers op de Oudemanhuispoort.
Vroegere krantenstraat
Nadat de vroegere gracht gedempt was werd dit een behoorlijk drukke verkeersweg. In de 17e eeuw waren hier veel drukkers gevestigd. De kantoren van de meeste belangrijke kranten en weekbladen waren hier in de 19e eeuw gevestigd, net als veel drukkers, nieuwsagentschappen en reclamebureaus. Journalisten kwamen hier aan het eind van de werkdag samen in de kroegen, eerst in de bar van Hotel Royal (hoek met de Paleisstraat, van 1877 tot 1921), later in Café Scheltema (Nieuwezijds Voorburgwal 242) en Café Hoppe (Spui 18-20).

Postzegelmarkt met beeld van journalist Argus (juni 2022).
Tussen 1967 en 1976 vertrokken de meeste kranten, sommige naar de Wibautstraat, sommige naar de Basisweg, sommige naar andere steden. In juni 2022 werd hier een bronzen beeldje geplaatst van een stripfiguur journalist (gemaakt door Saske van der Eerden), ter herinnering aan de tijd dat dit de Fleet Street van Amsterdam was, met honderden journalisten.

Beeldje van journalist Argus, door Saske van der Eerden (juni 2022).
Beeldje van Argus
Op het kleine pleintje staat een beeldje van Argus, een journalist uit een strip van Marten Toonder, in de vorm van een rat. Marten Toonder (1912-2005) was een beroemde Nederlandse stripauteur — zijn bijzonder creatieve taalgebruik leverde veel nieuwe woorden en uitdrukkingen op. Zijn bekendste werk is de serie verhalen over Tom Poes en Ollie B. Bommel.

Marten Toonder tijdens een boekpresentatie in warenhuis De Bijenkorf in 1972 (Nationaal Archief).
De figuur van Argus was vernoemd naar Argus Panoptes, een reus uit de Griekse mythologie die honderd ogen over zijn hele lichaam had — Marten Toonder maakte van hem de spreekwoordelijke journalist: nieuwsgierig, energiek, vasthoudend, opportunistisch en lichtelijk opdringerig.
Gebouwen op de Postzegelmarkt
Op de Nieuwezijds Voorburgwal 282 een huis — zes ramen breed — in zijn huidige vorm van rond 1725 en een rijksmonument. Burgemeester Hendrik Bicker (1682-1738) leefde hier ooit. Van 1910 tot 1957 was dit de Prinsenschool. In 1963 werden een aantal klaslokalen verbouwd tot een klein theater met 145 zitplaatsen, Tingel Tangel. Een cabaretgroep met dezelfde naam trad hier op tot de jaren 1980. In 1989 werd het theater verkocht, vanaf dan bekend als het Betty Asfalt Complex. In 2019 werd het gebouw aan Stadsherstel Amsterdam verkocht.

Postzegelmarkt, rechts nummer 264 op de hoek van de Wijdesteeg (februari 2022).
Op de hoek van de Nieuwezijds Voorburgwal en de Wijdesteeg, op nummer 264, een huis uit 1688 met gebeeldhouwde decoraties in de stijl van het Hollands Classicisime. Het kreeg zijn huidige vorm na het samenvoegen en verbouwen van verschillende eenvoudiger huizen in de 18e eeuw. De ingang stamt uit rond 1740. In 1929 werd het gekocht door erfgoedvereniging Hendrick de Keyser. Destijds waren er een messenfabriek, een rijwielstalling en een postzegelhandel in gevestigd, later een antiekzaak. Het huis werd in 1930, 1999 en 2005 gerestaureerd. Bij die laatste restauratie werd het interieur in oude staat teruggebracht, met betimmering en deuren in Lodewijk XIV-stijl. Het huis is helaas niet publiek toegankelijk.

Stadspaleis op Nieuwezijds Voorburgwal 277 (juni 2022).
Ten noorden van de St. Luciënsteeg staat een klein houten gebouwtje, nu koffiehuis Stadspaleis, in 1896 als politiepost gebouwd. Het gebouwtje is sinds 2002 een rijksmonument.

Voormalige houten politiepost uit 1896 op de Nieuwezijds Voorburgwal (juni 2022).

Kijkje in noordelijke richting vanaf de Postzegelmarkt naar het Paleis en Magna Plaza (juni 2022).
If you see this after your page is loaded completely, leafletJS files are missing.