American Hotel

In de 19e eeuw was Nederland, na Engeland, één van de grootste investeerders in de Verenigde Staten. Het eerste American Hotel (1882-1900) op het Leidseplein was ontworpen door de architect Cornelis Steinigeweg, die door Amerika had gereisd en er had gewoond van 1850 tot 1876. Hij wilde oorspronkelijk de hele lap grond bebouwen waar het huidige American Hotel staat, maar de gemeente stond erop om op die plek ook een politiepost en brandweerpost te hebben.

Leidseplein, Amsterdam, tussen 1882 en 1888, met het eerste American Hotel

Leidseplein tussen 1882 en 1888, rechts het eerste American Hotel en links het gebouw van brandweer en politie.

Het café heette al op de bouwplannen het Americain. De sociëteit Architectura et Amicitia hield daar hun vergaderingen en die hadden in dat eerste American Hotel ook hun administratie. Een reliëf boven de ingang van het hotel op de Leidsekade is alles wat nog over is van hoe dat oude hotel er uitzag. Overigens blijven Amsterdammers hardnekkig het hele gebouw, dus hotel èn café, “Americain” noemen, blijkbaar is het te moeilijk om twee namen te onthouden voor één plek met twee ingangen…

Reliëf boven de ingang van het American Hotel aan de Leidsekade, Amsterdam

Reliëf boven de ingang van het American Hotel aan de Leidsekade (nu Hard Rock Hotel). Links het jaar waarin het eerste hotel werd gebouwd, in het midden het eerste hotel, rechts het bouwjaar van het tweede hotel (foto 2020).

Het huidige American Hotel werd gebouwd in plaats van het oude tussen 1900 en 1902, ontworpen door de architecten W.G. Kromhout en H.G. Jansen in een stijl die lijkt op die van Berlage. In 1927-1928 werd een uitbouw toegevoegd naar een ontwerp van G.J. Rutgers. De levensgrote beelden van Theo Vos op de façade aan de Leidsekade symboliseren tien verschillende culturen.

Interieur van het Café Americain, Amsterdam (2020)

Interieur van het Café Americain (2020).

Het Café Americain heeft een mooie Jugendstil (de Duitse versie van Art Nouveau) leestafel, die vanaf het begin al veel muzikanten, artiesten en intellectuelen trok. Het café heeft grote bogen, originele Tiffany lampen en hoge glas-in-lood ramen. De muurschildering toont een scène uit Shakespeare’s Midsummer Night’s Dream.

American Hotel, Amsterdam, kant van de Leidsekade, gezien vanaf het Leidsebosje (2020)

American Hotel (nu Hard Rock Hotel), aan de kant van de Leidsekade, gezien vanaf het Leidsebosje (2020).

Het hotel werd in 1954 weer uitgebreid en werd gerenoveerd in 1985, 2000 en 2007. Het hotel, de uitbreiding en het café zijn Nationaal Monument.

In april 2020 werd dit het eerste Hard Rock Hotel in Nederland — ondanks de nodige angst vooraf van de Amsterdammers wordt het interieur zorgvuldig bewaard en hersteld. De façade van het hotel wordt niet veranderd en het Café Americain, dat in 2018 al opnieuw werd heringericht, blijft ook onaangetast en zal zelfs de beroemde leestafel weer terugkrijgen (de oudste van Amsterdam).

Hans Snoek Fontein

De fontein uit 1962 vóór het American Hotel bestaat voornamelijk uit geel Chinees graniet, zoals ook op het hotel is gebruikt. De fontein is vernoemd naar de ballerina Hans Snoek (oprichtster van het Scapino Ballet) — bijdragen van haar, het American Hotel en van het Holland Casino dekten de kosten van de renovatie, afgerond in 2006. De fontein heeft een herinrichting van het plein in 2016-2019 overleefd.